Populisten en neoliberalen in competitie
Democratie en welvaart, dat was de belofte van onze sociale orde. Deelname moet zich uitstrekken tot alle lagen van de bevolking. Na de ineenstorting van ons sociaal model in de twee wereldoorlogen ging het Westen onder Amerikaanse hegemonie. Dit was gebaseerd op de exploitatie van de derde wereld, ondersteund door de brandstofolie. De concurrentie met het Sovjetmodel onderdrukte elke kritische overweging. Na de implosie van het Sovjet-rijk leek de door de Amerikanen gedomineerde Madell voor een korte tijd ongeëvenaard in de kapitalistische ontwikkeling. Maar China en de Aziatische staten hebben aangetoond dat het kapitalistische model werkt zonder een democratisch verhaal.
De nieuwe wereldorde is nu gebaseerd op de concurrentie van de oude en nieuwe wereldmachten. De westerse intelligentsia probeert nog steeds wanhopig het democratische verhaal te redden, terwijl de politieke klasse tegelijkertijd de militaire herbewapening aan het besturen is.
Vrijheid, gelijkheid en broederschap zijn lang vergeten, ze zijn van de agenda verdwenen. Wereldwijd denken betekent niet de protagonisten van de westerse ideologie. Vrije handelsideologie en nationalistisch denken domineren de scène. De ellende van Afrika wordt bijna opgevat als een bevestiging van zijn eigen sociale model. Ook kan het Westerse model geen grote lagen van welvaart garanderen, met het verkleinen van economische kansen en de toenemende concentratie van kapitaal in steeds minder handen of anonieme bedrijven, de verwachtingen van brede lagen kunnen niet langer worden vervuld. Tegelijkertijd wordt het steeds duidelijker dat de hulpbronnen van arme landen niet langer ongestraft kunnen worden uitgebuit, en dat de uitbuiting van arbeid de ontberingen van arme mensen als concurrenten op de binnenlandse arbeidsmarkt creëert en klassenverschillen verergert.
Een deel van de bevolking viert en de andere werken, dit model kan ondanks alle pogingen niet over de hele wereld worden uitgebreid. De populisten willen dit model redden aan de nationale grenzen, de neoliberalen pleiten voor een grenzeloze expansie. Voor een historisch moment is de discussie over deze alternatieven vervangen door de discussie over het contrast tussen socialisme en kapitalisme.